DSİ tarafından çay yatağının İskilip –Tosya yolunun 3’ücü kilometresinde bulunan bölümde taşkın önleme çalışmaları kapsamında Tersip bendi yapıldı. Bendin alt kısmı için gerekli dolgu malzemesinin temini için bölgede bulunan ve pahluka değirmeni olarak bilinen yerin karşısında yer alan yaklaşık 3 bin yıllık tarihi kaya tüneli ve açık hava kilisesi iş makinaları ile tahrip edildi.
Herhangi bir kurumdan izin almadan ağır iş makinaları ile yapılan tarihi yapı üzerinde sürdürülen kırım ve kazı çalışmalarına olayın 5’inci gününde İskilip Belediyesi yetkilileri tarafından yapılan uyarılar sonucu son verildi.
40 metre uzunluğunda ve 3 metre genişliğindeki mağarada yüzde 40 eğimli kayanın üzerine çıkmak için her biri 35 cm genişliğinde 42 basamak merdiven buluyor. L şeklindeki mağaranın yer aldığı kaya kütlesinin girişinde ikinci bir mağara girişi bulunuyor. Bu ikinci giriş 8-10 metre gidildikten sonra yıllar içerisinde kapanmış durumda.
Bölgede doldu malzemesi almak için onlarca yer varken, Paflagonla’lıların krallık başkenti olan İskilip ilçesinde o dönemden kalan nadir yapılardan birinin bu şekilde tahrip edilmesi halkın tepkilerine neden oldu. İş makinalarının çalışmaları sırasında mağaralar içerisinde ciddi oranda çökmeler meydana gelmiş durumda.
BÖLGENİN SİT ALANI İLAN EDİLMESİ İSTENİYOR
İskilip’li vatandaşlar alanın sit alanı ilan edilerek, bölgede arkeolojik çalışmalar yapılarak alanın turizme kazandırılmasını talep ediyor.
2004 yılında tarihi yapıyı inceleyen Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nden Prof. Dr. Nevzat İlhan yaptığı açıklama; yapının M.Ö. 1200 ‘lü yıllara ait olduğunu belirterek, o dönemlerde Anadolu’da bulunan Paflagonya’lılar tarafından yapılmış kaya tüneli ve açık hava kilisesi olduğunu beyan etmişti.